Kozmetik Dermatoloji

Sivilce Tedavisi

Sivilce (akne)nin kistik formlarında yaÄŸ bezleri, bakteriler, hücreler ve sebumla doludur. YaÄŸ kanalı tıkalı olduÄŸundan, bu kist içeriÄŸi deri dışına atılamaz. Bir süre sonra kist patlar ve bu maddeler derinin alt tabaklarına yayılır. Buradaki cilt hasarından dolayı cillte izler kalır. Sivilce (akne) izlerinin kalıcı olmasının nedeni, reaksiyonun aşırılığı nedeniyle kollajen liflerin hasarlanmasıdır.

Sivilce (akne) ÅŸikayeti olanlarda iz kalma oranı bir çalışmada erkeklerde %11 kadınlarda %14 bulunmuÅŸtur. Ä°lerleyen yaÅŸla birlikte, özellikle 40’lı yaÅŸlardan sonra kollajen liflerinin daha da azalmasıyla, var olan izler daha belirginleÅŸir.
Sivilce (akne) sonrası kalan izler, sivilce (akne) esnasında oluşan reaksiyonun yaygınlığı ve derinliğinin derecesine bağlıdır. Reaksiyonun şiddeti, sivilce (akne) izlerinin tipini, derinliğini ve tipini belirler.

Sivilce (akne) ve izleri sadece cildi ilgilendiren bir durum deÄŸildir. Yapılan araÅŸtırmalarda sivilce (akne) ve izleri kiÅŸileri psikolojik olarak önemli derecede etkiler. Sivilce (akne) ve izleri mutsuzluk, sıkıntı, kendine güvensizlik, sosyal iliÅŸki kuramama, kendi bedeninden hoÅŸlanmama, kızgınlık, endiÅŸe, psikiyatrik hastalıkların alevlenmesi, kimlik bunalımı, depresyon, ÅŸiddete eÄŸilim ve akademik performansın azalması gibi psikolojik sorunlara yol açabilmektedir. Bu yüzden sivilce (akne) ve izlerinin tedavisi çok önemlidir.

Üç tip sivilce (akne) izi vardır:
- Yüzeyel sivilce (akne) izleri
- Derin sivilce (akne) izleri
- Keloid

a- Yüzeyel sivilce (akne) izleri:

EÄŸer derinin üst tabakaları etkilenirse, yüzeyel izler kalır. Bu izler hafif kırmızı, deriden çok az çöküktür. Bazen kahverengi renkli deÄŸiÅŸiklikler de olabilir. Retinoik asidin deriye uygulanması, kimyasal peeling, lazerle cilt yenileme, lazerle derin soyma, dermabrazyon ve fraksiyonel lazer iÅŸlemleri bu tür izleri giderebilir.

b- Derin sivilce (akne) izleri:

Bu tür izlerde derinin alt tabakaları etkilenir. Deriden oldukça çökük, baÅŸlangıçta kırmızı, zaman içerisinde beyaz renk alan derin izlerdir. Bu tür izlerde daha farklı ve derin iÅŸlemler yapılarak bir dereceye kadar düzelme saÄŸlanabilir.

- Icepick skar:

Icepick (buz kıracağı) skar, buz kıracağı ile delinmiÅŸ gibi gözüken, dar, keskin sınırlı bir sivilce (akne) izidir. Genellikle çapı 2 mm’den dardır. Ä°zin derinliÄŸi, derinin alt dokularına ve yaÄŸ dokusuna kadar gider. Icepick skar, lazer ile cilt soyma ve dermabrazyon gibi iz tedavilerine uygun deÄŸildir, çünkü çok derindir. Punch eksizyon (zımba kesisi), Punch eksizyonu sonrası deri ekleme tekniÄŸi ve spot TCA uygulamaları icepick (buz kıracağı) skarda tercih edilmesi gereken yöntemlerdir.

- Boxcar skar:

Boxcar (yük vagonu) skar, yuvarlak veya oval ÅŸekilli, keskin dikey kenarlı, deriden çökük izlerdir. Icepick skardan farkı, izin dibi sivri deÄŸildir. Yüzeysel boxcar skar, 0.1-0.5 mm derinliktedir. Bu tür izler derin soyma teknikleri ile iyileÅŸebilir. Ancak, 0.5 mm’den daha derin izlerde, derin soyma tedavilerinin dışında punch yükseltme gibi diÄŸer teknikler uygulanmalıdır.

- Rolling skar:

Rolling (dalgalı) skar, normal görünümlü üst derinin, alt tabakalar tarafından çekilmesi sonucu oluÅŸur. Bu yüzden deri dalgalı görünür. Rolling skarda subsizyon tekniÄŸi ve dolgu yöntemi kullanılmalıdır.

c- Keloid:

Nadiren bazı kiÅŸilerde sivilce (akne) bölgesinde fibroblastların ( kollajen üreten hücreler) fazla çalışması sonucu, deriden yukarı doÄŸru büyüyen kabarık bir yara dokusu yani “keloid” oluÅŸur. Daha çok erkeklerde ve gövde bölgesinde görülür.
Sivilce (akne) izlerinin tedavisinde, derin soyan lazer ve dermabrazyon yöntemleri sivilce (akne) tedavisi tamamlandıktan sonra yapılmalıdır. Sivilce (akne) tedavisi esnasında kullanılan ilaçlar ve peeling yöntemleri, aynı zamanda izlere de etkili olurlar. Sivilce (akne) ve iz tedavisi yapan lazerler, sivilce (akne) tedavisi sırasında kullanılabilir. Tedavi sırasında lazer kullanımı sivilce (akne)ler iyileÅŸtirirken, izleri de geriletebilir. Tedavi tamamlandıktan sonra halen geride kalmış olan derin izler varsa, daha derin soyan lazer tedavileri ve dermabrazyon düÅŸünülebilir.