Demir vücudumuzdaki önemli elementlerden biridir. Vücudumuzda 4-5 gram demir bulunur. Günlük demir emilimi 1 miligramdır, her gün aynı miktarda demiri kaybederiz.
Gıdalarla alınan demir bağırsaktan emildikten sonra, kanda taşıyıcı proteine bağlanarak dokulara taşınır. Vücudumuzdaki demirin 2/3’ ü alyuvar yapımında kullanılır. Geri kalanı kaslarda ve karaciğerde kullanılır. Demir karaciğer, dalak ve kemik iliğinde bulunan depolayıcı proteinlerde depolanır.
Demir eksikliği hangi durumlarda ortaya çıkar? Mide ve bağırsaklarda kanamalar, idrar yollarında kanamalar, şiddetli adet kanamaları, gebelik, gıdalarla yetersiz demir alımı, vejetaryen diyetler, bağırsaktan yeterli emilimin olmaması durumlarında demir eksikliği ortaya çıkar. Deride geniş alanı kaplayan cilt hastalıklarında da deri yoluyla demir kaybı ortaya çıkabilir.
Demir eksikliğinde kansızlık görülür. Demir eksikliğine bağlı kansızlık, alyuvarların normalden küçük ve sayıca az olmasıdır, damarlarda dolaşan kan miktarında azalma görülmez.
Demir eksikliği deri, saç ve tırnaklarda hangi değişikliklere yol açar? Saç dökülmesi en sık görülen bulgudur. Bazı kişilerin saç tellerinin uzunluğu boyunca açıklı koyulu alanların birbirini izlediği görülebilir. Deri soluk renktedir. Ağız köşelerinde yaralar, ağızda aftlar, dilde kızarıklık ve yanma, tırnaklarda çukurlaşma, çabuk kırılma gibi belirtiler görülür. Kaşıntı ve deride kuruluk da demir eksikliğine bağlı bir kansızlık habercisi olabilir.
Tanı kan sayımı, kanda demir ve ferritin düzeylerine bakılmasıyla konur. Tedaviye geçmeden önce demir eksikliğinin sebebi araştırılmalıdır. Tedavide ise ağızdan şurup veya hap şeklinde demir preparatları kullanılır. Kırmızı et, karaciğer ve baklagiller gibi demirden zengin gıdalar tüketilir.